Ochrona wód


  „Tereny bagienne dla czystej wody”
Na podstawie materiałów konferencyjnych Grűne Liga


foto

Obszary podmokłe zwane są „nerkami krajobrazu”, gdyż filtrują wodę i równoważą stosunki wodne. Odgrywają ważną rolę w ograniczaniu zrzutów substancji nawozowych z rozproszonych źródeł rolniczych, co znajduje odzwierciedlenie w zapisach wielu dokumentów unijnych, począwszy od Ramowej Dyrektywy Wodnej, helcomowskiego Planu Działań dla Bałtyku po Strategię dla Regionu Morza Bałtyckiego. Ciągle jednak w pierwszym cyklu realizacji Planów Gospodarowania Wodami (na lata 2010 – 2015) w dorzeczach problem ten nie jest wystarczająco podnoszony, a co za tym idzie, nie znajduje odzwierciedlenia w działaniach. Procesy denitryfikacyjne zachodzące przy przepływie wody przez tereny bagienne oraz sedymentacja fosforu i jego akumulacja w osadach znakomicie oczyszczają wodę z azotu i fosforu, przyczyniając się do ograniczenia procesów eutrofizacji wód powierzchniowych w basenie Morza Bałtyckiego.

Prawie 70% azotu i 44% fosforu zrzucanego do tego wrażliwego na eutrofizację morza, pochodzi ze źródeł rozproszonych, głównie produkcji rolnej. W wielu krajach wdrożono już programy naprawcze, mające ograniczyć ten problem zarówno „u źródła” poprzez edukację i wdrożenie Najlepszych Praktyk i Dostępnych Technologii  jak i przy wykorzystaniu swoistych „pułapek” na biogeny jakimi są obszary podmokłe i bagienne.

Prawie 20-letnie doświadczenia szwedzkie na ponad 1000 jednostkach powstałych na rolniczych terenach południowej Szwecji (w celu ochrony Skagerraku przed eutrofizacją), wskazują na średnie redukcje azotu w wysokości 100 kg N/ha rok (a rekordowo nawet do 1000 kg/ha rok). Ponadto, odtworzone sztucznie tereny bagienne zwiększają bioróżnorodność, stanowią rezerwuar wody do nawodnień rolniczych, zwiększają retencję przeciwpowodziową. Efektywność działania tych obszarów zależy od właściwej ich lokalizacji i zaplanowania w krajobrazie.

Według kalkulacji przeprowadzonych przez naukowców niemieckich w ramach programu WETTRANS, koszty retencjonowania wody mieszczą się w przedziale 5-10 Euro/kg usuniętego azotu, co w porównaniu z kosztami ponoszonymi w oczyszczalniach ścieków (17-66 E/kg N ) wypada dużo korzystniej. W Niemczech, w samym tylko regionie Schlezwig-Holstein od 2000 roku nawodniono ponad 1 116 ha gruntów w ramach 139 lokalnych projektów.

Rewitalizacja terenów podmokłych w północnozachodnich rejonach naszego kraju jest przedmiotem badań naukowców z Uniwersytetu Szczecińskiego. Wskazują one na możliwość łatwego odtworzenia zniszczonych przez powszechną, schematyczną meliorację terenów podmokłych, tańszego od pozyskiwania i budowy nowych terenów bagiennych dla ochrony cieków wodnych. Praktyczne doświadczenia w odtwarzaniu lokalnej retencji (zwłaszcza górskiej) ma jedno z polskich stowarzyszeń ekologicznych  – Klub Przyrodników ze Świebodzina.
[AS]







O nas

Zarząd

Kontakt

Aktualności

Projekty

Publikacje

Wspierają nas

Współpraca

Raporty z działalności

Raporty finansowe

ul.Ziemowita 1 IIIp.

skr.poczt.489
44 - 100 Gliwice
tel/fax (...) 32 231 85 91
 
e-mail:
biuro@pkegliwice.pl
strona:
www.pkegliwice.pl