Aktualności

Drzewa wokół nas

Harmonia i estetyka najbliższego otoczenia stanowi o jakości naszego życia. Nieocenioną w tym rolę odgrywa naturalna roślinność, a szczególności drzewa. Im większe i okazalsze, tym istotniejsze są ich walory przyrodnicze. Wyjątkową wartość w krajobrazie miast mają aleje starych drzew i bujne szpalery złożone z wielopiętrowej roślinności. Obecność drzew pozytywnie wpływa na nasze samopoczucie, stwarza przyjazne warunki do pracy i nauki, wycisza hałas i chroni przed bezpośrednim wpływem intensywnego nasłonecznienia. Na terenach zurbanizowanych, zajętych zasadniczo różnorodnymi obiektami zabudowy i infrastruktury, podstawowe znaczenie ma więc zachowanie i ochrona obszarów stanowiących pozostałość naturalnej szaty roślinnej oraz zakładanie nowych zadrzewień.

Bujna roślinność w miastach ma niebagatelny wpływ na nasze zdrowie. Zieleń zatrzymuje przenoszące się znad dróg zanieczyszczenia transportowe, intensywnie natlenia i nawilgaca otaczające powietrze, stanowi
skuteczną
1. Teren przy przychodni lekarskiej na Sikorniku
Teren przy przychodni lekarskiej na Sikorniku
  barierę przed hałasem i skrajnymi temperaturami – zarówno latem jak i w okresie zimowym.

Należy podkreślić, że grupy złożone z drzew i krzewów stanowią ostoje występujących na terenach miejskich chronionych gatunków zwierząt – jeży, wiewiórek, nietoperzy oraz licznego ptactwa: sów, sikor, dzięciołów jak również tak pospolitych ptaków jak wróble czy kosy. Zwarta gęstwina zapewnia im schronienie i odpowiednie warunki lęgowe. Przerzedzenie zieleni prowadzi do zniszczenia tych siedlisk, a w dalszej konsekwencji do uszczuplenia bogactwa gatunkowego danego obszaru.

Niestety, mimo wieloletnich wysiłków przyrodników i miłośników przyrody, ogromu prac naukowych jakie się ukazały na temat roli zadrzewień dla funkcjonowania środowiska naturalnego i dla człowieka, nadal bardzo często napotykamy na bezmyślne, a nieraz i celowe przejawy ich niszczenia. W ostatnich latach nagminne stały się okaleczające cięcia koron drzew, nie znajdujące uzasadnienia w racjonalnej pielęgnacji zieleni a zarazem jaskrawo godzące w estetykę przestrzeni miejskiej. Obcinanie konarów przyulicznych drzew naraża mieszkańców okolicznych budynków na wdychanie całej puli pyłów i innych toksycznych substancji pochodzących ze spalin samochodowych. Nie potrzeba też raczej nikomu uświadamiać, że intensywnie, niemal corocznie przycinane drzewa ulegają degeneracji. Pozbawione zostają znacznej części aparatu asymilacyjnego liści, dzięki któremu uzyskują energię słoneczną potrzebną do wytwarzania związków budulcowych. W wyniku tego ich tkanki drzewne tracą zwartość, co w konsekwencji usposabia je do złamań podczas silnych wichur i stwarza niebezpieczeństwo dla ludzi.

Teren przy przychodni lekarskiej na Sikorniku

Choć znowelizowane prawo precyzuje sytuacje, kiedy dopuszczalne są zabiegi w obrębie koron drzew, na terenie Gliwic i innych śląskich miast w dalszym ciągu notujemy nagminne przypadki nieuzasadnionego okaleczania drzew. Odbywa się to poprzez: ogławianie, intensywne przerzedzanie, oraz – na co należy szczególnie zwrócić uwagę – coroczne obcinanie kolejnych gałęzi. Działania takie prowadzą nie tylko do osłabienia drzewa i jego stopniowego zamierania, ale równocześnie do utraty walorów krajobrazowych danego miejsca.

Zieleń w miastach podlega ochronie na mocy Ustawy o ochronie przyrody z dn. 16 kwietnia 2004r. ( art. 2 ust. 1 pkt. 8 i ust. 2 pkt. 5 ).
Terenami zieleni w rozumieniu ustawy są tereny wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nimi związanymi, pokryte roślinnością, znajdujące się w granicach wsi o zwartej zabudowie lub miast, pełniące funkcje estetyczne, rekreacyjne, zdrowotne lub osłonowe, a w szczególności parki, zieleńce, promenady, bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, jordanowskie i zabytkowe oraz cmentarze, a także zieleń towarzyszącą ulicom, placom, zabytkowym fortyfikacjom, budynkom, składowiskom, lotniskom oraz obiektom kolejowymi przemysłowym ( art. 5 pkt. 21 ).

Os. Zubrzyckiego ul. Zubrzyckiego 12
Os. Zubrzyckiego ul. Zubrzyckiego 12

W maju 2010 r. Ustawa o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. nr 119 z 2010r. poz. 804 ), wprowadziła zmiany w ustawie o ochronie przyrody, mające na celu skuteczną ochronę drzew. Dodano w niej art. 82 ust. 1 a, zgodnie z którym:
Zabiegi w obrębie korony drzewa na terenach zieleni lub zadrzewieniach mogą obejmować wyłącznie:
1) usuwanie gałęzi obumarłych, nadłamanych lub wchodzących w kolizje z obiektami budowlanymi lub urządzeniami technicznymi;
2) kształtowanie korony drzewa, którego wiek nie przekracza 10 lat;
3) utrzymywanie formowanego kształtu korony drzewa.

Jego uchwalenie było efektem protestów środowiska naukowego przyrodników oraz wielu organizacji społecznych i miało na celu zapobiec niekontrolowanym cięciom, niszczącym naturalne piękno drzewa i jego funkcje fizjologiczne. Należałoby zatem oczekiwać daleko idącej zmiany w sposobie traktowania zadrzewień.

Za zniszczenie drzew, krzewów lub terenów zieleni spowodowane nieprawidłowymi zabiegami pielęgnacyjnymi prawo przewiduje wysokie kary administracyjne ( art. 88 pkt.1 ust. 3 Ustawy o ochronie przyrody ). Zgodnie z ustawą, organem ochrony przyrody na terenie miasta jest jego burmistrz lub prezydent.
Os. Zubrzyckiego ul. Młodych Patriotów
Os. Zubrzyckiego ul. Młodych Patriotów

Osoby, którym leży na sercu poszanowanie przyrody i troska o jej piękno, powinny zgłaszać zauważane przypadki niszczenia drzew i krzewów do urzędu miejskiego odpowiedniego dla miejsca zamieszkania. W piśmie takim należy wskazać: lokalizację terenu, gdzie były przeprowadzane ciecia, czas przeprowadzonych cięć i określić we własnych słowach ich zakres, a także w miarę możliwości ustalić czy na drzewach znajdowały się gniazda ptaków oraz występowanie gatunków zwierząt chronionych.

Odpowiedzialność za przyrodę i jej udział w krajobrazie miasta leży w rękach jego mieszkańców. Polska ma powody szczycić się tradycjami ochrony przyrody, sięgającymi zarania jej dziejów. Już za panowania Piastów i Jagiellonów wydawano pierwsze zakazy mające chronić naturalne zasoby, w tym siedliska. Oparta na naukowych podstawach ich ochrona rozpoczęła się w okresie międzywojennym. Pierwszą ustawę o ochronie przyrody uchwalono w 1934 r., ale już wcześniej obowiązywały rozporządzenia chroniące cenne obiekty przyrody  ożywionej i  nieożywionej  oraz  rezerwaty  ( pierwszy w 1919 r. Białowieży, przekształcony następnie – podobnie jak później kilka innych – w park narodowy ). W kulturze Słowian wydaje się być szczególnie zakorzenione poczucie nierozerwalnej więzi człowieka z przyrodą, owocujące wyjątkową troską i potrzebą jej bliskiej obecności. Nie warto zatem asymilować negatywnych wzorców napływających od bardziej rozwiniętych gospodarczo sąsiednich krajów, tym bardziej, że te zdążyły już się zorientować, jakie straty przynosi nieliczenie się z ochroną wartości przyrody i starają się przodować w jej restytucji.
Teren Szkoły Podstawowej „Filomata”, ul. Pszczyńska 22
Teren Szkoły Podstawowej „Filomata”
 ul. Pszczyńska 22

Nie pozostawajmy więc w tyle w tym, w czym możemy kształtować wzorce. 

 Małgorzata

O nas

Zarząd

Kontakt

Aktualności

Projekty

Publikacje

Wspierają nas

Współpraca

Raporty z działalności

Raporty finansowe

ul.Ziemowita 1 IIIp.

skr.poczt.489
44 - 100 Gliwice
tel/fax (...) 32 231 85 91
 
e-mail:
biuro@pkegliwice.pl
strona:
www.pkegliwice.pl